Deel deze pagina

Toevallig

Directe link:

Toevallig

In zijn schokkende boek ‘Tricks of the mind‘ beschrijft meester-illusionist Derren Brown hoe hij zijn gewillige publiek voor de gek houdt. Hij licht tipjes van de sluier op, en beschrijft ook de manier waarop hij als ‘medium’ overtuigend ‘praat met de doden’. Zijn grootste staaltje bedrog was te zien in ‘Messiah‘ waar hij onder een valse naam naar Amerika reist en tot vier keer toe als guru of begaafd medium wordt gekroond door de lokale autoriteiten op het gebied van onder andere ‘remote viewing’ en ‘handoplegging’ en ‘christelijke bekering’. Derren’s boek is een grote tirade tegen (bij)geloof. Wij willen zo graag dat wetenschappelijk onmogelijke dingen kunnen dat we er graag in tuinen. Hij vertelt dan dit korte – mogelijk waar gebeurde – verhaal:

Op een dag reist een man ver van de bewoonde wereld, en komt buiten bereik van mobiele telefoons. Terwijl hij langs de weg stopt, gaat plots de telefoon over in de openbare telefooncel naast zijn auto. Hij besluit op te nemen en krijgt zijn assistente aan de lijn die hem een boodschap van zijn vrouw doorgeeft. Hij vraagt zijn assistente hoogst verbaasd: “hoe kon je weten dat ik nu hier bij deze telefooncel was?” Waarop zij verbaasd vertelt dat ze hem op zijn mobiele telefoon belt…

Wat was er gebeurd? De assistente heeft per ongeluk, of toevallig… een willekeurig bankrekeningnummer gebeld dat op haar bureau lag terwijl ze het mobiele nummer wilde bellen, en dat was nu net het nummer van de telefooncel waar die man op dat moment was. Is dat bewijs dat ‘er meer is tussen hemel en aarde’? Derren Brown bestrijdt dit ten stelligste. Zijn mening is dat deze dingen nu eenmaal gebeuren als er miljarden mensen op deze planeet allemaal vele keren verkeerde nummers bellen, dan gaat het een keer heel goed… en dat verhaal komt naar boven drijven als een ‘wonderlijk’ verhaal.

In romantische films heet dit fenomeen ‘Serendipity’, en wij romantische wezens vinden het bijvoorbeeld prachtig als een boek met opschrift na vele omwegen zijn weg naar de eigenaar of geliefde terugkeert. Of als mensen die trouwen als kind al op dezelfde foto staan zonder dat van elkaar te weten – echt gebeurt. Omdat we niet meer zo gods-gelovig zijn, heet het nu vaker dat ‘de Kosmos’ het zo gewild heeft. Het boek ‘The Secret’ speelt hier handig op in.

Ondertussen hebben ook respectabele mensen als Carl Jung hebben zich gewaagd aan het onderwerp en zijn met prikkelende voorstellen als ‘Synchronicity‘ gekomen. Een verband tussen twee gebeurtenissen kan volgens hem naast een causaal-verband (directe oorzaak en gevolg-relatie) ook een ‘betekenisvolle toevalligheid’ zijn.

Het heeft natuurlijk te maken met hoe je de wereld ziet en hoe je deze wilt zien. Laat je ruimte voor het wonder, het boven-natuurlijke of niet. Kan er wel betekenis zijn in een doelloze wereld? Wijs je dat als ingebeeld ‘modern wetenschapper’ a priori af, of zie je juist in de vreemde fenomenen op quantum-schaal ruimte voor andere manier van kijken naar de werkelijkheid. Mijn ‘held’ en nobelprijswinnaar in de Natuurkunde Richard Feynman zei al: “ik denk dat ik veilig kan zeggen dat niemand quantum-mechanica begrijpt.”

Naar mijn mening ontkomen wij mensen niet aan romantiek. Zelfs de meest verstokte scepticus zoekt denk ik naar verband, doel en zin achter de dingen. Het maakt het leven rijker. We hebben ons verhaal ‘achter de dingen’ nodig; het geeft ons plek, een referentiekader. Het maakt wat mij betreft ook niet zo veel uit, zolang je je niet laat bedriegen en misleiden! Net als je met evenveel stelligheid kunt beweren dat de trein van het perron wegrijdt, als dat het perron steeds sneller onder de trein wegrolt. Beide zijn waar, maar de ene maakt dingen wel wat duidelijk en praktischer dan de ander 🙂

A little book of coincidence – John Martineau

Tenslotte daarom nog wat voedsel voor menselijke verwondering. Voor wie de schoonheid ervan ziet of wil zien. En een tikje gek is van wiskunde… Ik ontleen dit aan het bijzonder mooi uitgevoerde boek ‘A little book of Coincidence‘ van John Martineau.

Martineau begint met vragen: “Waarom hebben de maan en de zon dezelfde afmeting als we er vanaf de Aarde naar kijken? Waarom is er exact genoeg materiaal in het universum om het stabiel te laten zijn?”

In onderstaand voorbeeld staan zes wiskundige figuren, die vrijwel perfect [>99%] passen op de werkelijke situatie van de planeten rond de zon: Mercurius, de eerste planeet en Aarde.

Relations Mercury and Earth

Linksboven: de verhouding tussen de diameter (doorsnede) van Mercurius en Aarde, beschreven door een pentagram (vijfpuntige ster). Rechtsboven dezelfde verhouding maar beschreven als een octagram (acht-puntige ster). Midden-links en -rechts beschrijven dezelfde wiskundige figuren de verhoudingen tussen de banen (bovenaanzicht). Linksonder en rechtsonder staan nog exactere [99.9%] beschrijvingen van de verhoudingen, ook als in elkaar grijpende perfecte wiskundige vormen. En zo gaat het door… En het boek vervolgd met vele andere voorbeelden: Venus en de Maan blijken ook prachtige patronen en harmoniën te bevatten. Zit er orde achter de chaos?

Kijk eens naar boven, en geniet.